Trong chuỗi bài giới thiệu về bơm công nghiệp thì hôm nay các bạn và ThuyKhiDien cùng tìm hiểu về máy bơm hóa chất, nguyên lý vận hành và thành phần cấu tạo. Đây là kiến thức cần thiết để có thể lựa chọn bơm chính xác.
Máy bơm hóa chất là gì?
Bơm hóa chất còn được gọi là Chemical Pump, đây là dòng thiết bị được thiết kế chuyên dụng để hút và đẩy hóa chất bao gồm ăn mòn cao như axit H2SO4, HCL… hay dầu, xăng, nước sạch và nước thải…
Nó có thể là loại bơm hóa chất mini hoặc là loại kích thước hàng chục kilogam. Do dòng lưu chất đặc biệt với các tính ăn mòn, oxi hóa cao nên cần thiết phải có 1 loại bơm chuyên dụng ra đời.
Cấu tạo máy bơm hóa chất
Bơm dung dịch hóa chất sẽ không có nhiều điểm khác biệt gì so với bơm nước thông dụng. Nó có thể là dạng máy bơm ly tâm thẳng đứng hoặc bơm ly tâm nằm ngang.
Điểm khác nhau duy nhất đó chính là: Bơm nước chỉ dùng bơm nước sạch, nước sinh hoạt hàng này trong khi đó bơm này có thể vừa bơm hóa chất, vừa bơm nước. Bơm nước có nhiều chất liệu khác nhau thì Chemical Pump lại ưu tiên chọn loại vật liệu nhựa để chế tạo vỏ. Điều này sẽ giúp cho thiết bị khi tiếp xúc với hóa chất không bị ăn mòn.
Các thành phần cơ bản để cấu tạo 1 thiết bị bơm hoàn chỉnh sẽ bao gồm: Thân bơm, nắp bơm, buồng bơm, trục bơm, bộ phận dẫn hướng vào, bánh công tác, bộ phận dẫn hướng ra, roto của máy bơm, ống đẩy, ống hút.
Mỗi một bộ phận sẽ đóng 1 vai trò nhất định nên thiếu sót hay hỏng hóc đều sẽ không hình thành 1 chỉnh thể bơm hoàn chỉnh. Sự liên kết chặt chẽ, logic, thông minh, ăn khớp với nhau sẽ giúp bơm khi hoạt động ổn định và đạt năng suất cao nhất. Có một điều mà chúng tôi thường khuyên khách hàng của mình đó là: Nên chọn những nhà cung cấp chính hãng vì tại đó vừa đủ số lượng lại đảm bảo chất lượng và các phụ kiện cho máy bơm hóa chất.
Nguyên lý hoạt động máy bơm hóa chất
Thiết bị này hoạt động không theo các nguyên lý phức tạp mà nó khá giản đơn nhưng lại đảm bảo thông suốt và phân chia thành nhiều giai đoạn nhỏ.
Đầu tiên là bơm mồi
Dù là bơm dung dịch hóa chất hay bơm bánh răng, bơm màng thì cũng cần phải có bơm mồi. Do hoạt động của thiết bị này không khác các bơm nước nên cần phải mồi trước thì bơm mới hoạt động. Mồi chính là công đoạn giúp thân bơm và ống hút lưu chất chứa đầy dung dịch cần bơm.
Tiếp sau là quá trình đẩy
Bơm làm việc, các bánh công tác sẽ quay và dưới tác động của lực ly tâm nên các lưu chất bơm sẽ bị văng ra ngoài. Nó sẽ chuyển động theo các đường ống dẫn để đi đến ống đẩy. Lúc này thì quá trình đẩy kết thúc.
Tiếp theo là quá trình hút
Sau khi quá trình đẩy chấm dứt thì quá trình hút diễn ra ngay sau đó, có 1 khoảng chân không ở lối vào của bánh quay công tác. Chất lỏng dung dịch sẽ hút vào bơm theo đường ống hút. Kết thúc quá trình hút.
Cuối cùng là hút và đẩy
Sẽ diễn ra tuần hoàn và liên tục với nhau để tạo nên các vòng bơm khép kín, hiệu quả và quy trình hoàn chỉnh nhất.
Đặc điểm bơm hóa chất
Tương tự như với các thiết bị khác thì loại máy bơm hóa chất cũng có rất nhiều các đặt điểm mà người có nhu cầu nên tham khảo trước:
+ Phạm vi ứng dụng của bơm lớn, dùng được có các hóa chất dù có độ đặc và tính nóng cao. Ngoài ra, thiết bị còn bơm tốt với các chất là hỗn hợp rắn lỏng, nước hay dầu.
+ Giá cả phải chăng.
+ Cấu trúc đơn giản, tổng thể bơm nhỏ gọn và chắc chắn.
+ Máy có năng suất cao, làm việc tin cậy.
+ Cột nước của bơm H = 10 ÷ hàng ngàn mét.
+ Lưu lượng dòng bơm nằm khoảng Q = 2 ÷ 100.000 m3/h.
+ Phạm vi công suất động cơ N = 1 ÷ 6000 kW.
+ Bên cạnh đó, hiệu suất η của bơm khi so sánh với các loại bơm khác tương đối cao hơn: η = 0,65 ÷ 0,9.
Các loại bơm hóa chất
Một số loại Chemical Pump được phân chia dựa trên đặc điểm cấu tạo như:
Bơm ly tâm
Bơm ly tâm là bơm phổ biến nhất khi nói đến máy bơm hóa chất. Nó sẽ hút chất lỏng vào bánh công tác và tạo ra chân không. Tuy nhiên, đó cũng là nhược điểm khi có diễn ra xâm thực. Bên cạnh đó, phải mồi khi bơm và lực hút kém cũng là điều mà khách hàng cân nhắc.
Bơm thể tích
Tên gọi chung cho các bơm bánh răng, bơm piston hay bơm cánh gạt. Nếu so với bơm ly tâm thì nó vượt trội hơn về việc bơm và xử lý các chất có độ nhớt lớn, làm việc ứng dụng áp suất cao, lưu lượng bơm thấp. Bơm này còn có thể hút đẩy chất lỏng có tốc độ chảy chậm hay có áp suất hơi.
Bơm màng hóa chất
Trong các bài viết trước, TKĐ đã giới thiệu máy bơm màng rồi. Đây là bơm có thể di chuyển tích cực dòng chất lỏng hay hỗn hợp lỏng khí thông qua màng van đàn hồi.
Ưu điểm của nó chính là: Không có thành phần nào bị ăn mòn ở bên trong nên không cần phải bôi trơn, bảo trì phức tạp, giúp giảm tình trạng rò rỉ dầu hay bẩn chất được bơm.
Không có phớt cơ khí, hoạt động phụ thuộc vào màng nên được ưu tiên dùng cho ngành hóa chất, mỹ phẩm.
Bơm định lượng hóa chất
Loại bơm này kích cỡ nhỏ hơn các loại bơm còn lại, vừa để bơm lưu lượng vừa kiểm soát chất lỏng chính xác. Người dùng có thể chọn loại bơm định lượng dùng hệ thống khí hay hệ thống điện để truyền động. Nó có thể điều khiển thủ công bằng tay hoặc sử dụng hệ thống bảng điện để điều khiển tự động. Nó thích hợp dùng cho hệ thống nhỏ và vừa.
Bơm từ hóa chất
Là loại bơm được cải tiến và có thêm nhiều tính năng vượt trội. Nhắc đến thiết bị hút đẩy chất lỏng, người ta nghĩ đến bơm ly tâm và nổi bật nhất của dòng bơm này là bơm từ. Thiết bị được chế tạo chuyên dụng cho việc Chemical Pump phục vụ nhu cầu người dùng. Đặc điểm của nó là:
+ Cấu trúc mô đun khá đơn giản.
+ Lắp đặt nhanh, bảo trì đơn giản.
+ Thiết kế không phớt nên không rò rỉ.
+ Vỏ ngoài và các bộ phận bên trong đều làm từ những vật liệu có khả năng chống ăn mòn tốt trong mọi điều kiện.
+ Bơm tốt nhiều loại hóa chất, dung dịch công nghiệp.
+ Hiệu suất bơm và lưu lượng ổn.
Bơm hóa chất thùng phuy
Đây chính là loại bơm hóa chất bằng tay khá phổ biến. Và để sử dụng thiết bị này thì con người phải trang bị thêm 1 số thiết bị bảo hộ để tiếp xúc bằng tay không ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng.
Bơm bơm thùng phuy thích hợp để bơm các chất lỏng hay hóa chất từ bể, thùng chứa hay bồn với liều lượng xác định, độ độc hại và nồng độ hóa chất cao, ví dụ như: Xăng, mỡ bôi trơn, nhớt, axit… Để tuổi thọ bơm cao nhất thì lớp vỏ phải được làm từ alu, thép không rỉ hay PP. Nếu đánh giá khi làm việc liên tục trong môi trường khắc nghiệt thì bơm hóa chất thùng phi được cho là khá ổn.
Bơm cánh khế
Loại bơm cánh khế hoạt chất có bánh răng và cánh quạt sẽ được gắn trên 1 trục truyền động và lắp trên hộp số và có thêm các bạc đạn, vòng bi. Các cánh quạt này sẽ quay trong buồng chứa và tạo được 1 lực cơ đủ mạnh để chất lỏng đi.
Cấu tạo của bơm gồm: Cánh quạt được phủ 1 lớp viton nên khi vận chuyển chất lỏng hóa chất hay chất có hạt rắn, tạp chất không sợ bị ăn mòn, bơm được làm bằng thép, phớt cơ khí làm từ silicon carbide.
Bơm này dùng nhiều trong các ngành dược, sản xuất thiết bị y tế, thực phẩm bởi vì nó có thể xử lý chất rắn tốt nhưng k ảnh hưởng chất lượng, an toàn vệ sinh.
Không chỉ phân chia thành các loại dựa trên cấu tạo và đặc điểm vận hành mà chúng ta có thể chia theo yếu tố vật liệu sản xuất bơm:
– Bơm hóa chất lót nhựa: Loại này thông dụng nhất, giá rẻ, thích hợp khi dùng cho hóa chất ăn mòn.
– Bơm hóa chất thân nhôm.
– Bơm hóa chất thân inox: Đây là loại nặng nhất và có giá thành cao nhất do được làm từ inox hoàn toàn.
Ưu điểm của Chemical Pump
Nếu nhìn bên ngoài thì loại bơm dùng cho hóa chất không khác gì so với các bơm nước hay bơm dầu thông thường. Tuy nhiên nếu xem xét kỹ thì nó có nhiều ưu điểm như:
- Thiết bị có thể dùng cho nhiều loại hóa chất với độ ăn mòn khác nhau, kể cả các chất có tính đặc và nhiệt cao. Bên cạnh đó, nó còn được dùng để bơm nước thải hay nước sạch. Vì có tính năng bơm được nhiều chất nên nó ứng dụng rất rộng rãi, nhất là trong lĩnh vực sản xuất hóa chất công nghiệp và một số ngành chế biến, gia công khác.
- Các bơm ngày nay được thiết kế với lưu lượng lớn và áp cao nên đáp ứng đủ các yêu cầu làm việc. Năng suất bơm được bảo đảm nên hiệu suất và kết quả mang lại khiến nhiều người hài lòng.
- Bơm được thiết kế nhỏ gọn nhất với các mẫu mã đẹp, thuận tiện cho việc lắp đặt và di chuyển trong các không gian. Đó là ưu điểm khi nó không tốn kém nhiều diện tích lắp, sức lực và thời gian.
- Bên cạnh đó, với giá thành phải chăng bơm đang là lựa chọn của nhiều khách hàng. Bởi vì chi phí đầu tư không cao, sử dụng lâu dài không hao tốn điện năng sẽ giúp tiết kiệm tối đa các chi phí cho người dùng.
Xem thêm: Máy bơm hút chân không là gì? Cấu tạo, phân loại Vacuum Pump
Ứng dụng của máy bơm hóa chất
Trong công nghiệp hiện nay, việc sử dụng máy bơm hóa chất không còn là điều mới mẻ nữa. Nó được dùng trong rất nhiều hệ thống, dây chuyền của các xưởng, nhà máy như:
+ Công nghiệp in ấn trên giấy, vải.
+ Nhà máy hóa chất, cao su, phòng thí nghiệm.
+ Sản xuất sơn, màu phun.
+ Công nghiệp hóa dầu, sản xuất thủy tinh lỏng, nhựa, cao su, nhựa đường.
+ Chế biến gỗ, xử lý rác, sản xuất hàng tiêu dùng, xà phòng, nước rửa chén…
Ngoài ra, trong đời sống các máy bơm này còn được ứng dụng tại nhiều công việc khác nhau như: Bơm nước thải, bơm dung dịch độ đặc sệt cao, dung dịch kiềm, axit đậm đặc.
Cách chọn bơm hóa chất
Có 5 điều mà Thủy Khí Điện luôn muốn khách hàng chú ý khi tiến hành chọn mua:
+ Xác định đúng loại hóa chất cần bơm, nó là gì và các tính chất liên quan đến nó như: Nhiệt, độ ăn mòn, độ đậm đặc… từ đó làm căn cứ chọn bơm.
+ Bơm được làm bằng nhựa sẽ hoạt động ở mức nhiệt tầm 40 độ C là bền bỉ nhất, tốt nhất và không hề ảnh hưởng đến chất lượng, năng suất hoạt động của bơm. Đối với các bơm được làm từ inox 316 hay PDVF thì nhiệt độ làm việc cao hơn 40 độ C.
+ Đối với các bơm chính hãng thì trong tem nhãn hay trong catalog sẽ luôn có đầy đủ các thông số cần thiết để có thể tham khảo thật kỹ, cân nhắc với nhu cầu cũng như đặc điểm của ứng dụng.
+ Vị trí đặt máy bơm cũng cần xác định trước, nó đặt ở dưới đất hay trên cao, cách nguồn hóa chất bao nhiêu mét… để chọn công suất, hình dáng, kích thước máy bơm cho đúng.
+ Cuối cùng chính là cân nhắc về điện áp sử dụng. Điện áp ổn định sẽ giúp máy bơm tiết kiệm chi phí, giúp máy móc bền bỉ hơn và đạt tuổi thọ cao hơn.
Đây chỉ là nhưng lưu ý mà chúng tôi đưa ra dựa trên kinh nghiệm thực tiễn, mỗi người lại có 1 cách lựa chọn riêng.
Các hãng Chemical Pump uy tín
World Chemical
Hiện nay hãng có:
+ Bơm chìm hóa chất YD-GWN Series, bơm kiểu đứng MAGIC PUMP.
+ Bơm tuần hoàn hóa chất kim loại: YD-4001LON-SU, YD-4002LON-SU, YD-4003LON-SU, YD-5003LON-SU, YD-5005LON-SU…
+ Bơm tự mồi hóa chất.
+ Bơm lọc tự mồi hóa chất: YD-13B5CT, YD-20Y6CT, YD-2000CT, YD-20A6CT, YD-20A0CT.
Wilo
Wilo mang đến khách hàng nhiều sự lựa chọn hơn với dòng máy bơm hóa chất từ như: PM-030PE 0.03Kw, PM-052PE 0.05Kw, PM-100PE 0.1Kw, PM-250PEH 0.25Kw, PM-1503PG 1.5Kw…
Blue White
Blue White là 1 hãng chuyên cung cấp các thiết bị kỹ thuật đến từ Mỹ. Một số model bơm định lượng để khách hàng tham khảo như: C-6250HV, C-6250P, C-6125P, C660P, C645P…
Trong đó, C-6250P được dùng nhiều. Bơm có lưu lượng đạt 56 l/phút, cột áp 0.7 bar.
Fnish Thompson
Một số bơm đến từ Finish Thompson để các bạn tham khảo như: Tự mồi SP11P, SP10, ly tâm dẫn động DB8P hay các loại bơm ly tâm thông thường khác như: DB6P, DB6HP, DB10P…
Seko
Seko đến từ Italy. Bơm Định Lượng SEKO DMS200 là loại mà thời gian gần đây rất nhiều khách hàng chuộng dùng: Áp suất làm việc có thể đạt 10 bar và lưu lượng đạt 9 lít/phút.
Ngoài ra, hãng còn có: bơm định lượng SEKO MS1B108C, AKL803, AKL800, AKL 803, AKL 603…
Chào em. Bên em có loại bơm từ hóa chất nào có thể bơm được NaOH 50% va Axit Nitric 68%? Lưu lượng dao động từ 600-6000 l/h. Cột áp cần là khoảng 2barG. Nếu có thì nhờ em liên hệ lại dùm chị.