Trong công nghiệp hóa chất, sử dụng bơm định lượng không phải là điều xa lạ. Nó giúp đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng, an toàn nhất là khi con người tiếp xúc, vận hành nhưng hệ thống có tính chất độc hại cao. Để hiểu hơn về hoạt động của thiết bị này, các bạn hãy cùng với ThuyKhiDien tìm hiểu qua bài viết này nhé.
Bơm định lượng là gì?
Bơm định lượng tiếng anh là gì? Máy bơm định lượng còn có tên gọi tiếng Anh là Metering Pumps hay Dosing Pumps. Thiết bị sẽ bơm và định lượng hóa chất, chất lỏng trong các khâu sản xuất tại nhà máy hay xưởng.
Nhiều khách hàng có thể hiểu đơn giản hơn là nó sẽ bơm lượng môi chất đã được con người định lượng trước đó. Thiết bị này chính là trung tâm của hệ thống định lượng, nó liên kết với các thiết bị tích hợp khác để phân chia liều lượng hóa chất theo yêu cầu của người dùng.
Máy bơm này không quá lớn, kích thước khá nhỏ gọn tuy nhiên lại có thể kiểm soát dòng và lưu lượng tối đa, cung cấp dòng chảy chính xác.
Máy bơm định lượng ngoài việc dùng hút đẩy hóa chất thì nó còn dùng cho nước sạch, hơi, khí nén, nước bẩn… hay bazo, chất axít, chất ăn mòn cao, những chất có độ sệt, sánh…
Một số khách hàng thắc mắc với chúng tôi là: Khi nào sử dụng loại Metering Pump? Nó dùng khi lưu lượng chất bơm nhỏ hay trong những hệ thống cần cung cấp chất lỏng bơm với 1 lưu lượng nhất định hay hệ thống bơm chất ăn mòn, chất có nhiệt lớn, độ nhớt cao. Đặc biệt, khi công nghệ phát triển thì người dùng có thể lập trình để điều chỉnh lưu lượng, hoạt động của bơm tự động.
Một điều chú ý đó là: Lưu lượng của bơm này có thể được điều chỉnh nhờ vào sự thay đổi tần số hành trình bơm và độ dài của hành trình bơm.
Cấu tạo bơm định lượng
Mỗi một máy bơm định lượng đến từ các hãng khác nhau thì sẽ không giống nhau về cấu tạo đặc điểm riêng. Tuy nhiên, nhìn chung thì nó sẽ có cấu tạo bao gồm 6 phần cơ bản như sau:
+ Van 1 chiều: Bộ phận này cực kỳ quan trọng bởi nó tác động đến quá trình hút, đẩy.
+ Thùng chứa hóa chất: Dung tích thùng dầu thay đổi tùy theo loại bơm, từ vài lít cho đến hàng chục lít.
+ Dây dẫn.
+ Máy phun.
+ Hệ thống điều khiển.
+ Thân bơm gồm buồng bơm: Nó sẽ gồm đường ống định lượng, đầu hút, 1 số bộ phận tùy theo bơm.
Thiết bị có cấu trúc và hình dáng được cải tiến sao cho ngày càng nhỏ gọn và dễ dàng để di chuyển cũng như lắp đặt nhất.
Nguyên lý hoạt động bơm định lượng
Một Metering Pump khi hoạt động sẽ tuần tự theo 4 quy trình, từ mồi, hút, đẩy cho đến điều chỉnh lưu lượng bơm.
+ Đầu tiên là tự mồi bơm: Thiết bị này cần phải tự mồi trước rồi mới có thể hoạt động được. Các dòng chất được bơm sẽ đưa vào bên trong buồng bơm và làm đầy bơm nhanh chóng. Từ đó giúp bơm hoạt động tốt hơn.
+ Tiếp theo là quy trình hút: Khi tự mồi bơm xong, chất lỏng đầy lên trong bơm thì nó tiến hành hút. Van 1 chiều sẽ mở, lưu chất được hút đầy vào buồng bơm. Khi van 1 chiều đóng lại thì cũng là lúc quy trình hút kết thúc.
+ Theo sau quy trình hút là quy trình đẩy: Máy bơm sẽ thực hiện việc đẩy, lưu chất sẽ đưa đến đường ra. Van 1 chiều sẽ mở và đẩy dòng chất ra ngoài.
+ Cuối cùng là quy trình điều chỉnh lưu lượng bơm: Mỗi một công việc, mỗi một thời điểm thì sẽ có nhu cầu và loại bơm khác nhau, người dùng điều chỉnh lưu lượng thông qua chế độ tự động hoặc vặn tay.
Trong quá trình hoạt động thì 4 quy trình này sẽ được nối tiếp và lặp đi lặp lại thành vòng tuần hoàn cho đến khi bơm ngừng hoạt động hoàn toàn.
Xem thêm: Máy bơm trục vít là gì? Cấu tạo, ưu điểm của Screw pump
Các loại bơm định lượng
Quả thật thị trường máy bơm định lượng rất sôi động với hàng trăm model, kiểu dáng, giá thành khác nhau. Việc phân loại là điều cần thiết để người dùng xác định cơ bản loại cần tìm và đưa ra định hướng đúng đắn.
Bơm định lượng piston
Thiết của bơm này có buồng bơm hình dáng 1 xi lanh. Thể tích của buồng bơm sẽ thay đổi dưới tác động của piston. So với 3 loại bơm còn lại thì các Metering Pump bền hơn, mạnh mẽ hơn, ổn định và đều.
Đó cũng là lý do mà người ta chọn bơm này cho những hệ thống có chất bơm sạch, không chứa cặn bẩn, lưu chất bơm không phải chất mài mòn. Công việc đòi hỏi áp lực lớn và không quá khắt khe về độ rò rỉ gây thất thoát áp hay lưu lượng nhỏ.
Bơm định lượng màng
Do cấu tạo của nó có màng ngăn nên nó hoạt động theo cơ chế vận chuyển chất bơm thông qua 1 cuộn điện từ vừa có chức năng hút và bơm những lưu chất theo xung nhịp. Khoảng thời gian giữa các xung nhịp là một trong những yếu tố chính kiểm soát được tốc độ của dòng chảy lưu chất. Chính vì thế mà nó vừa bơm vừa điều chỉnh lưu lượng bơm được từ thấp đến cao mà không bị hư hỏng hay rò rỉ. Tuổi thọ của máy cao, bền bỉ.
Thiết bị không chỉ bơm hóa chất mà còn dùng để phun các chất lỏng công nghiệp, nước thải hay bùn sánh.
Bơm định lượng điện tử
Loại này còn được gọi là bơm định lượng nam châm điện. Màng của bơm chuyển động được nhờ vào sự truyền động của chính các nam châm điện.
Với bơm này, người dùng có thể chọn loại điều khiển bằng tay hay chọn điều khiển tự động. Loại bơm được trang bị thêm cảm biến giúp máy bơm có thể thông báo tín hiệu về bộ phận điều khiển trung tâm khi lượng hóa chất vượt mức hoặc dưới mức quy định.
Thiết bị này thường dùng để bơm các chất phụ gia trong thực phẩm, các hóa chất nồi hơi hay chất khử trùng tiêu biểu như clo. Không dừng tại đó, thiết bị còn được dùng nhiều trong các nhà máy chuyên xử lý nước thải, nghiên cứu hóa lý, sản xuất thiết bị bán dẫn, xử lý nước sinh hoạt.
Bơm định lượng thủy lực
Đặc điểm của loại bơm này đó chính là cơ chế hoạt động được truyền động từ 1 piston. Piston này có chức năng khá giống với 1 xi lanh dầu thông thường.
Bơm có thể tạo ra dòng bơm với áp suất cao và nó có độ kín tốt như 1 bơm màng. Trong buồng bơm có 1 vách ngăn phẳng để ngăn đôi. Vách được làm từ chất liệu tốt như cao su, chất dẻo để đạt độ đàn hồi tối đa.
Một số loại khác
Ngoài những loại mà chúng tôi đã liệt kê ở trên thì trong thực tế còn có thêm 1 số loại khác tuy độ phổ biến ít hơn đó là: bơm định lượng hóa chất kiểu bơm tay, bơm định lượng kiểu tự động. Chúng hữu ích trong công nghiệp chuyên xử lý các chất bùn vô cơ, bùn nhão trong công nghiệp thực phẩm, hóa chất…
Ứng dụng máy bơm định lượng
Trong công nghiệp ngày nay, các bơm định lượng không còn là thiết bị xa lạ với chúng ta nữa và nó đang tham gia vào một số lĩnh vực đời sống khác. Thủy Khí điện xin được liệt kê một số ứng dụng như:
+ Chuyên để bơm các hóa chất clo trong ngành xử lý nước sạch tại nhà máy nước, công viên nước hay hồ bơi.
+ Bơm hóa chất thông thường phục vụ cho công nghiệp hóa chất, sản xuất hóa mỹ phẩm.
+ Bên cạnh đó, một số ngành cần bơm dòng lưu chất như: mực in, sơn dầu, thủy tinh lỏng hay bùn sánh, keo… thì cũng sử dụng loại bơm này.
+ Bơm không chỉ dùng cho hệ thống sản xuất mà còn dùng trong phòng thí nghiệm, công trình nghiên cứu khoa học để sáng tạo và phát minh.
+ Bơm còn có thể hút đẩy các chất đặc biệt: Nhựa đường nóng chảy, dầu, nhớt, mỡ, rỉ mật…
+ Thiết bị này còn có thể sử dụng khi muốn bơm nhưng hóa chất đặc biệt như: axit, badzo, dung môi, xút, chất độc hại, chất ăn mòn cao hay các chất tẩy rửa, chống cáu cặn chuyên dụng khác.
+ Một số loại còn tham gia vào việc bơm chất để trợ nghiền xi măng hay bơm chất để sản xuất giấy, bột gỗ…
+ Trong nhà máy sản xuất thuốc, thiết bị y tế thì bơm sẽ hút đẩy chính xác thuốc, dược liệu theo yêu cầu. Chính vì khả năng làm việc với độ sạch cao nên nó còn dùng trong dây chuyền sản xuất nước ngọt, bán kẹo, rượu bia, nước giải khoáng, đồ ăn nhanh…
Dù là loại trong ứng dụng nào thì nếu không sử dụng bơm chất lượng thì chắc chắn hiệu quả sẽ không cao mà còn tốn kém thêm các chi phí.
Cách chọn Metering Pump
Để chọn được máy bơm định lượng thì cần phải xác định được 3 yếu tố sau:
+ Tính toán lưu lượng hóa chất cần châm vào bơm:
Q 1chemical C origin chemical = Q water C 1chemical in water
<=> Lưu lượng bơm hóa chất (Q1) = (0.0025/0.5)x 4000 = 20 (l/h)
+ Tiếp theo sẽ chọn bơm có lưu lượng sao cho phù hợp.
Sử dụng ở áp suất đối áp suất > 0.7 bar và có lưu lượng ≥ 20 l/h.
+ Sau đó là cân nhắc và điều chỉnh để phần trăm của bơm này phù hợp với các yêu cầu 20 l/h, 0.7 bar.
Cuối cùng, cài đặt phần trăm của bơm ở phần trăm đã xác định. Người dùng sẽ dùng những ống đong và đặt vào đầu hút của bơm. Mục đích là đo lưu lượng tiêu thụ trong 1 phút.
Đó chính là căn cứ để xác định được thời gian châm hóa chất đủ cho hệ thống hoạt động trong 1 ngày. Điều này rất cần thiết để người dùng có thể dự trù chi phí hoạt động.
Cách lắp đặt Metering Pump
Công việc của máy bơm định lượng rất quan trọng nên việc chọn lựa hay lắp đặt đều cần phải cẩn thận và đảm bảo độ chính xác nhất.
Cần xem xét các yếu tố và thành phần sao cho nó tương thích với dòng môi chất là nguồn cấp và các sản phẩm được định lượng.
Những chất có tính ăn mòn và nhiệt cao, áp suất lớn thì cần phải có thành phần, chi tiết chuyên dụng mới đảm bảo được sự thông suốt và tránh được những sự cố: nóng chảy, ăn mòn, cháy nổ.
Sau khi đã tìm được loại bơm thì đến việc tìm vị trí lắp. Những vị trí được chúng tôi khuyên khách hàng đó là: Nơi bằng phẳng, không ảnh hưởng đến các thiết bị khác và nhất là đường ống. Nó phải tránh việc đặt trước các đồng hồ nước hay trước các van vì những bộ phận này có thể bị đóng cặn, đóng tạp chất hoặc ăn mòn.
Bơm nên đặt ở nơi gần nguồn cấp điện, cấp khí để thuận tiện cho hoạt động cũng như chặn hiệu quả việt hút bụi bẩn. Từ đó, bảo vệ tốt hệ thống trước các tác nhân nắng nóng, nước, bụi…
Tuy bơm có thể làm việc với các dòng chất ăn mòn cao nhưng lại không thích hợp để dùng liên tục trong môi trường có thời tiết xấu. Vỏ của bơm thường được đánh giá, xếp loại IP thấp nên cần được bảo quản trong tủ, trong nhà, trong không gian thoáng mát nhằm tăng tuổi thọ tối đa.
Các sự cố thường gặp khi dùng Metering Pump
Tất nhiên trong quá trình sử dụng lâu dài thì chắc chắn thiết bị sẽ gặp một vài sự cố như: Thân bơm và động cơ bơm nóng, dầu chảy rò rỉ trong bơm, lưu lượng bơm không đạt yêu cầu, áp lực của bơm thấp. Một số tình huống thì bơm còn không hút đẩy được dòng chất bơm.
Những sự cố này có thể xảy ra bất kỳ lúc vào với bất kỳ các bơm, dù là bơm có kích cỡ lớn hay bơm mini. Người dùng cần phải chú ý hơn đến việc kiểm tra hoạt động của hệ thống, lắp đặt và sử dụng theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất. Bên cạnh đó, người dùng còn phải vệ sinh và bảo dưỡng thiết bị, loại bỏ bụi bẩn và tạp chất bám xung quanh, phát hiện những sự cố nhỏ và khắc phục sớm để chống sự xuống cấp của thiết bị.
Hãng sản xuất Metering Pump uy tín
Có nhiều hãng sản xuất Metering Pumps nhưng chúng tôi chỉ giới thiệu 4 hãng nổi tiếng, dễ tìm tại Việt Nam như:
Cheonsei
Hãng đến từ Hàn Quốc có đa dạng mẫu bơm với nhiều series như: KM, KS, KD, SP-B được khách hàng tin dùng.
+ SP-B30H-PTC-1WS-110, SP-B70H-PTC-3WS-110, SP-B200-PTC-3WS-110, SP-B50H-PTC-1WS-110…
+ KS-51-PTC-HWS-S, KS-32-PTC-HWS-S, KS-22-PTC-HWS-S…
+ KM-521-PTC-FWA, KM-102-PTC-FWA1…
Blue White
Thương hiệu này đã quá nổi tiếng với các loại bơm thủy lực, thiết bị kỹ thuật. Nhưng bơm được hãng sản xuất được đánh giá chất lượng cao cấp đã và đang dần chiếm được vị thế trên thị trường.
Giá thành của các bơm tùy cao hơn so với những hãng khác nhưng hiệu quả mà nó mang lại đáng được công nhận.
Một số model hiện có như: C614P, C660-P, C630P, C6125-P, C6250-P, C645-P, blue white c6250p…
Roto
Bơm định lượng của hãng Roto là loại trục vít: RLCB51MR6CF1DY09, RDCA491R6CF1DX09, RDCA491R6CF1DX09, RLCB51MR6CF1DY09…
OBL
Một số dòng bơm OBL định lượng mà khách hàng có thể tham khảo như: R62A115SV, R43A70DV, R30AAF115SV, M521PPSV, M421PPSV, M321PPSV, M261PPSV… giá dao động từ 10 triệu đồng trở lên.
Ngoài những loại bơm mà chúng tôi vừa kể trên thì còn có một số loại bơm Đài Loan giá rẻ, bơm Trung Quốc, Ấn Độ…
Tùy theo điều kiện kinh tế và những yêu cầu công việc mà người dùng có thể lựa chọn sao cho phù hợp nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với TKĐ nhé.
