Đã bao giờ bạn tự đặt cho mình câu hỏi và tìm lời giải: Oxy là gì? Tính chất của nó ra sao? Nếu chưa thì hãy cùng ThuyKhiDien khám phá ngay trong bài chia sẻ này nhé. Những thông tin bổ ích hy vọng sẽ giúp ích các bạn trong sản xuất và đời sống khi ứng dụng khí này.
Oxy là gì?
Chúng ta nghe nói đến oxy rất nhiều vậy oxi là gì? Nó chính là 1 nguyên tố hóa học mà chúng ta đã biết đến khi còn ngồi ghế nhà trường. Số hiệu nguyên tử là 8 và ký hiệu là O2. Oxy là phi kim có phản ứng mạnh, nó tạo nên oxit với hầu hết các nguyên tố cũng như các chất khác nhau. Chính vì thế mà nó là 1 nguyên tố nằm trong nhóm chalcogen của bảng tuần hoàn và là nguyên tố thứ 3 chỉ xếp sau hidro, heli.
Oxy tính đặc biệt nên con người sẽ không quan sát được bằng mắt thường, không mùi, không màu, không vị.
Tính chất của oxy
Chắc hẳn chúng ta cũng đã học và biết: Oxy không màu, không mùi và không vị. Chúng ta cũng không thể nhìn thấy được trong không gian. Oxy là 1 chất dễ phản ứng vì thế khi bảo quản luôn cần cách xa các vật liệu dễ cháy.
Oxy có thể hòa tan trong nước nhiều hơn so với khí nitơ. Nước chứa 1 lượng phân tử Oxy.
Về nhiệt độ thì Oxy ngưng tụ ở -182.95 °C, -297.31 °F tương đương 90,20 K và sẽ đóng băng ở nhiệt -218.79 °C, -361.82 °F tương đương với 54,36 K.
Oxy dùng ở dạng rắn hay dạng lỏng thì nó đều là chất trong suốt, do hấp thụ ánh sáng đỏ nên sẽ có màu xanh da trời nhạt. Nó hoàn toàn ngược lại so với màu xanh da trời do chưng cất, phân đoạn không khí lỏng.
Oxy lỏng còn được sản xuất từ ngưng tụ không khí, dùng chất làm lạnh mà cụ thể ở đây là ni tơ lỏng.
Oxy sinh ra như thế nào?
Oxy được sinh ra trong tự nhiên. Đó là quá trình phân giải nước của cây cối khi quang hợp dưới tác động là ánh sáng mặt trời.
Một số nghiên cứu cho răng: Môi trường biển sẽ chứa những tảo lục, cyanobacteria đã cung cấp đến 70% oxy cho trái đất. Số còn lại sẽ do các thảm thực vật ở đất liền cung cấp. Một số nghiên cứu khác thì cho rằng, oxy được sinh ra trong tự nhiên chỉ chiếm 1 phần khá nhỏ là 45%.
Tóm lại, chúng ta có thể nói là oxy của trái đất mà nơi đang sống được sản sinh chủ yếu nhờ thực vật. Đó là lý do mà từ xưa đến nay, chúng ta luôn khuyến khích trồng thêm cây xanh, những cây lâu năm, cổ thụ, tán lá rộng và hạn chế hoặc thậm chí nghiêm cấm chặt phá rừng bừa bãi.
Oxy trong cơ thể con người nằm trong xương sống. Trong hệ hô hấp thì nó sẽ chiếm tỉ lệ rất cao và sau đó sẽ giảm dần theo dọc hệ động mạch, tĩnh mạch, mô ngoại vi. Đó là lý do mà chúng ta không nên ở lâu trong môi trường thiếu oxy vì nó ảnh hưởng đến não bộ.
Vai trò oxy đối với đời sống con người
Con người sẽ chết nếu thiếu oxy. Oxy dùng để duy trì sự sống cho con người, duy trì hô hấp cho người và vật, quang hợp cho cây cối. Oxy phải cấp đủ cho cơ thể con người, động vật. Vì mất oxy 15 phút thì sự sống trên trái đất sẽ mất. Thiếu oxy thì da sẽ nhăn nheo, nhanh lão hóa, da khô và khí độc ở bên ngoài nhiễm vào da tạo nên các nếp nhăn. Con người hô hấp khó khăn hơn, mệt mỏi, hoa mắt và chóng mặt, đau đầu xuất hiện. Ảnh hưởng đến tính mạng của con người.
Oxy còn được ứng dụng để làm các chất oxy hóa hay oxy hóa lỏng trong công nghiệp.
Ứng dụng mà chúng ta thường biết nhất đó là trong y tế: Nó là máy hô hấp, máy cấp oxy.
Nó dùng trong các ngành sản xuất liên quan đến thực phẩm, thuốc, thiết bị y tế, thức ăn gia súc, hóa chất, luyện kim và nhiều ứng dụng liên quan công nghiệp khác.
Khí oxy trong các tàu du hành vũ trụ, tàu thám hiểm không gian, tàu ngầm hay cấp dưỡng khí trong hang động, máy bay, vũ khí quân sự…
Khí oxy còn dùng trong các ngành cơ khí, chế tạo máy hay tạo ra khí nén để cung cấp cho các hệ thống van, xi lanh làm việc trong các máy móc.
Ứng dụng của oxy
Oxy có ứng dụng phong phú, nó thật sự rất cần thiết cho quá trình hô hấp của con người và động, thực vật. Nó còn dùng trong công nghiệp, các ngành sản xuất chế biến, hàng không vũ trụ.
Hỗ trợ quá trình hô hấp
Sự sống của con người cần oxy, điều đó chúng ta không thể tranh cãi được. Trong từng tế bào đều cần oxy, bởi oxy sẽ cần cho quá trình hô hấp hiếu khí. Nó lấy năng lượng từ nguồn thức ăn được con người nạp vào hằng ngày.
Bổ sung oxy thông qua hít thở bầu không khí trong lành ở nhà quan trọng. Đối với những người có bệnh rối loạn hô hấp, khí phế thũng, hen suyễn… thì cung cấp oxy đặc biệt chú trọng.
Những bình dưỡng khí nén được dùng cho vận động viên leo núi, chinh phục hang động tham gia chống lại áp suất O2 đang giảm dần ở nhiệt độ cao. Lúc này thì không khí bị loãng đi.
Oxy còn là nguồn sống của những bệnh nhân phẫu thuật máy tim phổi giữ cho các chức năng quan trọng hoạt động.
Oxy còn dùng như 1 chất khử trùng để tiêu diệt được những vi khuẩn kỵ khí. Những vi khuẩn này sẽ bị tiêu diệt khi tiếp xúc đủ với khí.
Trong công nghiệp
Oxi là 1 khí cần thiết cho phản ứng chuyển cacbon thành khí CO hay còn gọi là cacbon oxit trong quá trình tôi luyện thép, diễn ra dưới nhiệt độ hàng trăm độ C ở lò cao.
Lúc này khí CO sẽ tạo và cho phép khử oxit sắt thành những hợp chất sắt tinh khiết hơn. Oxi được dùng trong những ứng dụng có liên quan đến kim loại và nó luôn yêu cầu có nhiệt độ cao như hàn xì.
Sử dụng oxi trong không gian vũ trụ thì sẽ có ở dạng lỏng. Oxy lúc này sẽ đóng vai trò là 1 chất oxy hóa để dùng trong tên lửa. Ở đó, nó phản ứng với hydro lỏng nhằm tạo ra 1 lực đẩy khủng khiếp để tên lửa cất cánh và phóng vào không gian. Bộ đồ du hành của các nhà du hành vũ trụ sẽ có oxy tinh khiết. Khí oxy dùng để phân hủy những hợp chất như: hуdrocacbon. Phương pháp phân hủy đó là: Đốt nóng. Nó sẽ giải phỏng nước và khí CO carbon dioхide nhưng đồng thời nó cũng tạo ra hуdrocacbon aхetуlen, ethуlene và propуlen.
Trong không gian ᴠũ trụ
Oxi dùng trong những nhà máy chuyên xử lý nước thải, lọc nước. Nó sẽ bị ép đi qua nước để tăng sản sinh những vi khuẩn nhằm chuyển hóa các chất cặn bã trong nước. Khí oxi là 1 những khí cần thiết để sản xuất năng lượng trong những thứ không nằm trong mối liên kết với nguồn cung cấp điện của chúng ta. Ví dụ như: Máy phát điện, các phương tiện như máy bay, ô tô.
Khí oxi cũng dùng để sản xuất epoху ethane hay còn gọi là ethуlene oхide. Đây là 1 chất khí tham gia vào quá trình sản xuất chất chống đông, chloroethene, polуeѕter hay tiền thân của PVC.
Khí oxy dùng để hàn cắt những tấm kim loại lớn, những chi tiết kim loại nhỏ bằng phương pháp hàn oху-aхetуlen. Nó dùng trong việc hàn thép, dệt, nhựa hàn và cắt thép, đồng, sắt, nhôm… những tấm vật liệu tạo nên máy bay, tàu ngầm, tàu vũ trụ. Đặc biệt nó còn là 1 năng lượng đẩy tên lửa, hệ thống hỗ trợ sự sống của các tàu ngầm, tàu vũ trụ, máy bay, thợ lặn dưới độ sâu.
Chúng ta bảo vệ khí quyển, bảo vệ trong lành của không khí để có được sức khỏe tốt cũng như các điều kiện sinh trưởng phát triển cây trồng, vật nuôi. Với tốc độ phát triển công nghiệp mạnh mẽ, khói bụi độc hại đã khiến môi trường bị ô nhiễm, lượng cây xanh mất dần và oxy sản sinh ra giảm. Đó là lý do mà nhiều năm trở lại đây việc trồng cây gây rừng, giảm thiểu công nghiệp nặng đã được nhà nước ta chú trọng.
